Studiedag | Moederschap en eenzaamheid
Beschrijving
Moeder worden wordt vaak beschreven als een periode van intens geluk, zingeving en intuïtieve verbinding. Maar is dit wel het volledige plaatje? Wat gebeurt er als het beloofde geluk net buiten bereik lijkt? Of wanneer een moeder, in plaats van de natuurlijke verbinding die ze denkt te moeten voelen, afstand voelt ten aanzien van haar baby of anderen?
Eenzaamheid hangt vaak samen met belangrijke overgangsmomenten en moederschap vormt daarop geen uitzondering. Erover spreken is echter vaak taboe. Onze samenleving met haar geromantiseerde beeld van moeder- en ouderschap laat vaak weinig ruimte voor de complexe, soms tegenstrijdige gevoelens die veel moeders ervaren. Eenzaamheid kent ook vele gezichten en is anders voor eenieder.
Tijdens deze studiedag zullen we dieper ingaan op de stille, vaak onbesproken eenzaamheid die het moederschap met zich mee kan brengen. Vanuit verschillende perspectieven bekijken we hoe de structurele eenzaamheid van de overgang naar het moederschap zich vermengt met incidentele ervaringen van isolatie en eenzaamheid, zoals tijdens de COVID-19-pandemie met haar sociale beperkingen, of door migratie, waarbij het ontworteld zijn heel eigen uitdagingen met zich meebrengt. Belangrijke vragen rondom identiteit, de verwachtingen van het moederschap en de spanning tussen persoonlijke ervaring en collectieve idealen zullen aan bod komen. Met deze dag willen we via lezingen, interviews en kunst een dialoog mogelijk maken die deze ervaringen bespreekbaar maakt en bijdraagt aan begrip en ondersteuning.
Praktisch
- 09:15 - 18:00
2 oktober 2025 - Studieruimte, eerste verdieping
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Henri Dunantlaan 2
9000 Gent - € 75 (inclusief koffie, lunch en receptie)
Gratis voor studenten onder de 26 jaar (voor deelname, mail naar studiedag.clap@ugent.be) - Wil je graag je kindje meenemen en zou je graag kinderopvang wensen tijdens deze dag? Geef het dan zeker aan bij je registratie, dan kunnen we dat organiseren.
- Kan je er fysiek niet bij zijn, maar zou je graag online deelnemen? Neem contact op via studiedag.clap@ugent.be
Schrijf in via event.ugent.be/registration/StudiedagMoederschap
Programma
- 09:15 - 09:30 VERWELKOMING
Reitske Meganck - 09:30 - 10:15 Filosofie van de zwangerschap: een ervaring van eensamen (EN)
Jonna Bornemark- Jonna Bornemark is professor in de filosofie en verbonden aan The Center for Studies in Practical Knowledge van de Södertörn University in Stockholm. Ze is auteur van onder meer Tussen zee en hemel. Een filosofie van de zwangerschap. Haar werk heeft het maatschappelijke debat verrijkt door filosofische vragen over oordeel, intuïtie en de beperkingen van meten en berekenen centraal te stellen.
- 10:15 - 11:00 Tweezaam: alleen met zijn twee in de grote stad. Verhalen van jonge moeders in Brussel (NL)
Tom Verhaeghe- Klinisch psycholoog en voert een psychoanalytische praktijk. Tom Verhaeghe is mede-oprichter van OU-KI vzw en lid van het GPP. Hij beluistert vragen van jonge Brusselse ouders, in aanwezigheid van hun kind.
- 11:00 - 11:30 KOFFIEPAUZE
Met tentoongesteld werk van Josefien Tondeleir en Lize Desmaricaux - 11:30 - 12:10 Moeder-Liefde. Ook in tijden van overwegen tot onderbreken van een zwangerschap? (NL)
Karen Deneckere- Karen Deneckere voert een psychoanalytische praktijk (Gent) waar ze kinderen, adolescenten en volwassenen beluistert en is lid van het GPP.
Vanuit haar betrokkenheid bij ook de begeleiding van moeders speelde ze in haar eerste jaren praktijkervaring een rol in de psychologische ondersteuning binnen de abortushulpverlening. De vraag naar het mogelijke statuut van het kind binnen het samenspel van de verlangens van ouders blijft haar interesse tot op heden wekken.
- Karen Deneckere voert een psychoanalytische praktijk (Gent) waar ze kinderen, adolescenten en volwassenen beluistert en is lid van het GPP.
- 12:10 - 12:30 DISCUSSIE
- 12:30 - 13:00 Voorstelling fotoproject Nest en Dagen zonder haar (NL)
In gesprek met: Josefien Tondeleir en Lize Desmaricaux- Josefien Tondeleir is Belgische freelance fotografe met een achtergrond in sociologie. Als grotendeels autodidact legt ze onderwerpen vast die haar nauw aan het hart liggen, zoals natuur, familie en moederschap. Ze werkt zowel aan eigen projecten als voor verschillende mediahuizen.
- Lize Desmaricaux is klinisch psycholoog, psychoanalytica en illustrator. Ze schrijft en illustreert kinderboeken waarin ze haar psychologische achtergrond combineert met haar passie voor tekenen.
- 13:00 - 14:00 LUNCH
Met tentoongesteld werk van Josefien Tondeleir en Lize Desmaricaux - 14:00 - 14:45 De vele gezichten van eenzaamheid in de transitie naar moederschap (NL)
Reitske Meganck & Liliana Lakatosova- Reitske Meganck is professor klinische psychologie aan de Universiteit Gent, verbonden aan de Vakgroep Psychoanalyse en Raadplegingspsychologie. Ze is verantwoordelijk voor de opleiding psychoanalytische therapie voor kinderen, jongeren en gezinnen aan de UGent. Daarnaast is ze werkzaam als psychoanalytica in een privépraktijk in Gent.
- Liliana Lakatosova is doctoraatsonderzoeker verbonden aan de KU Leuven, waarin ze zich toelegt op het begrijpen hoe ouderschap en opvoeding vorm en betekenis krijgen in de context van kansarmoede. Daarnaast is ze als klinisch psycholoog en psychoanalytica werkzaam in een groepspraktijk te Wetteren.
- 14:45 - 15:30 Geschiedenis van het moederen (NL)
Noëmie Willemen- Historica en blogger Noëmi Willemen doet onderzoek naar de geschiedenis van het moederen aan de UCLouvain en illustreert kinderboeken.
- 15:30 - 16:00 KOFFIEPAUZE
Met tentoongesteld werk van Josefien Tondeleir en Lize Desmaricaux - 16:00 - 16:45 SOFAGESPREK (NL)
Pleidooi voor minder zelfzorg
Suzanne Grotenhuis- Suzanne Grotenhuis is schrijver en theatermaker bij het Antwerps theatergezelschap de Nwe Tijd. Op haar 18e verhuisde zij van Amsterdam naar Antwerpen om te studeren aan het conservatorium Drama. In 2023 verscheen haar debuutroman Waar zijn de wolken, die werd genomineerd voor de Bronzen Uil, de prijs voor beste Nederlandstalige debuut.
- 16:45 AFSLUITER & BEDANKING
- 17:00 - 18:00 RECEPTIE